Претседателката на Северна Македонија, Гордана Сиљановска-Давкова, во своето обраќање на генералната дебата на 80. Сесија на Генералното собрание на Обединетите Нации во Њујорк, ги истакна глобалните геополитички предизвици, со посебен фокус на војната во Украина и блокираниот европски пат на земјата.
Сиљановска-Давкова нагласи дека војната во Украина, која трае веќе три и пол години, претставува „флагрантно кршење на Повелбата на Обединетите нации“ и директно ги загрозува меѓународниот мир и безбедноста. Таа изрази загриженост и за неодамнешните нарушувања на воздушниот простор на земјите-членки на НАТО – Полска, Романија и Естонија.
Претседателката ја поддржа Заедничката изјава од 12 септември и повика на итна деескалација, доследно почитување на меѓународното право и примена на превентивната дипломатија.
Според Сиљановска-Давкова, геополитичката раседна линија минува и низ Западен Балкан. Таа посочи дека македонското пристапување кон ЕУ веќе 20 години е континуирано попречувано, не врз основа на копенхагенските критериуми, туку поради субјективни и националистички причини.
Таа остро го критикуваше новиот ЕУ услов за почеток на преговорите – наметната промена на Уставот.
„Уставот како lex superior и општествен договор меѓу граѓаните… е највнатрешното прашање на секоја држава. Јасно е дека овластен предлагач на амандмани не може да биде наш сосед, ниту Европската Унија“, рече Сиљановска-Давкова.
Претседателката предупреди дека условувањето со уставни измени повторно ги отвора прашањата за историјата, културата и јазикот, за кои се сметаше дека се затворени со Преспанскиот договор. Таа праша: „Како е можно тогаш од нас да се бара со сосед да разговараме и преговараме за нашата историја, култура и јазик?“.
Сиљановска-Давкова предупреди дека по војната во Украина, блокираната евроинтеграција на Западен Балкан е безбедносно, а не само политичко прашање.
Таа ја обвини Унијата дека со затворената политичка врата за регионот, создава геополитички вакум и широко отворена врата за влијание на трети геополитички центри на моќ.
На крајот, таа порача дека ако Европската Унија сака да биде геополитичка сила, „таа не смее да го остави Западниот Балкан во геополитички вакуум“ и мора час поскоро да го скрши „оклопот на консензусот“ за да ја заврши ре-унификацијата на Европа.
